جایگاه ایران در فضای مجازی

در آمار های مربوط به استفاده کاربران از فضای مجازی کسانی که از اینترنت صرفا استفاده‌های مربوط به وبگردی دارند، در واقع فقط سوخت پهنای باند را انجام می‌دهند و در میان کشورهای استفاده کننده از بستر اینترنت جزء کشورهای پیشرو به حساب نمی آیند.

مرجان شرف -بخش ارتباطات تبیان

از  سال 1993 اینترنت و بستر آن وارد ایران شد از آن زمان کاربران اینترنت روز به روز بیشتر شدند تا جایی که امروزه میبینیم بیشتر کسانی که در اطراف ما حضور دارند در این فضا فعالیت دارند؛ اما از آنطرف آمار مشارکت ایران در اینترنت که از سوی سازمان های مربوطه منتشر می‌شود بسیار کم است پس دلیل این اختلاف در چیست و کجاست؟

سرعت رشد ایران در اینترنت در مقایسه با کشورهای پیشرفته و حتا کشورهای منطقه بسیار ناچیز است به عنوان مثال در آماری که در دسامبر 2012 منتشر شد میزان سرعت اینترنت خانگی در بین 178 کشور ایران رتبه پایین 164 را داشت به طوری که در منطقه خاورمیانه تنها مصر و سوریه از ما رتبه پایین تری داشتند البته در این میان نباید اثرات تحریم ها، فیلتر ها و جانمایی سرورهای مرکزی اینترنت که بیشتر در اروپا، آمریکا و کانادا هستند را دور از نظر قرار داد. طبق آمار منتشر ه از کل کسانی که در فضای مجازی حضور دارند 45.1 آسیایی هستند، 20.2 درصد اروپا، 10.7 از آمریکای شمالی، 10.8 درصد از آمریکای لاتین، 8.6 درصد آفریقا، 3.7 درصد خاورمیانه و 0.9 درصد هم از استرالیا هستند همچنین این آمار نشان می دهد که ضریب نفوذ کشورهای خاور میانه از بقیه کشورها کمتر و در خود منطقه نیز امارات با ضریب نفوذ 83 درصد جمعیت آنلاین از بقیه بیشتر است. 

مشارکت در فضای مجازی 

در آمار های مربوط به استفاده کاربران از فضای مجازی کسانی که از اینترنت صرفا استفاده‌های مربوط به وبگردی دارند، در واقع فقط سوخت پهنای باند را انجام می‌دهند و در میان کشورهای استفاده کننده از بستر اینترنت جزء کشورهای پیشرو به حساب نمی آیند و در مقابل کشورهایی که مشارکت الکترونیکی یعنی انجام امور اداری، ارائه خدمات بانکی، سیاست گذاری کلان، حکومت داری، انجام زیر ساخت ها، دولت الکترونیک، و... را انجام می دهند در این جدول حائز رتبه های بالاتری می شوند این فعالیت ها در سه شاخه دسترسی، مصرف و مهارت مورد ارزیابی قرار میگیرد. مورد دیگری که دارای اهمیت فراوانی در این مقایسه است جوانان دیجیتالی هستند که به گروه سنی 15 تا 24 ساله اطلاق می شود. جوانان در این رده سنی  در واقع زیرساخت های جمعیتی کشور هستند. 

در آخر باید دقت کنیم که جهان به سمت استفاده بیشتر از تکنولوژی اینترنت می‌رود تا آنجا که اینترنت اشیاء را وارد زندگیمان بکند ولی آیا این امر واقعا به نفع ما است ؟ نمونه ساده تر این امر موتور جستجوی گوگل است که دائم رفت و آمد و موضوعات مورد جستجوی ما را ذخیره می کند در آینده این امر توسط وسایل منزل انجام خواهد پذیرفت به بهانه ارائه پیشنهادهای بهتر برای ما و از همین طریق اقدام به فروش و ارائه اطلاعات ما خواهند کرد.

جایگاه ایران در فضای

ایران تا سال های پیش تنها نقش مصرف کننده را داشت به طوری که در نمایشگاه تخصص محصولات رایانه ای و اینترنتی که الکامپ نام دارد فقط تماشاگر پیشرفت کشورهای دیگر بوده ایم که این امر در آخرین الکامپ بسیار تغییر کرد و با حضور انواع اپلیکیشن های ایرانی در الکامپ مواجه بودیم. این امر راه را برای حضور ایران در بین تولید کننده های محتوا هموار می سازد. با توجه به آمار که نشان دهنده وجود 20 میلیون موبایل بین ایرانیان است یعنی این بستر آماده فعالیت های بیش از این است.

در برنامه ریزی های دولت و سند چشم انداز و همچنین دولت الکترونیک باید کارهای بیشتری صورت می گرفته که متاسفانه به هر دلیلی  پیشرفت این امر تا کنون خیلی کند صورت گرفته تا آنجا که کاغذ بازی های سنتی هنوز در هر اداره ای انجام می شود. 

در کنار این موارد و پاسخ دادن به این پرسش که آیا اصلا حضور در جامعه مجازی و هدفی که فعلا برای آن متصور است که همان اینترنت اشیا یا  (IOT) نام دارد، فرهنگ حضور جامعه مجازی، قانون جرائم اینترنتی و تدوین شیوه نامه حضور در این جامعه نیز در کشور باید آموزش داده شود تا اگر قرار باشد که حضور ما در این دنیای مجازی بیشتر شود دچار مشکلاتی  نشویم که بعدا بخواهیم بی فرهنگی خودمان را گردن جامعه مجازی بیندازیم و آن را خانمان برانداز بخوانیم.